Lamblia

Giardia lamblia jest pierwotniakiem i występuje jako trofozoit i cysta. Pod mikroskopem można zauważyć, że trofozoit jest dwustronnie symetryczny, ma dwa wyraźne jądra i cztery pary wici wychodzących z ciałek podstawowych pomiędzy jądrami. Pierwotniak ten jest spłaszczony i ma wklęsłą przyssawkę brzuszną, używaną do przyczepiania się do powierzchni jelitowych komórek nabłonkowych. Jest wielkości dwukrotnie większej od krwinki czerwonej. Rozmnaża się bezpłciowo, przez podział podłużny.

Ten pierwotniak z grupy wiciowców (spokrewniony z innymi wiciowcami z supergrupyExcavata – eugleninami, świdrowcami i in.), wywołuje jedną z najczęściej występujących chorób pasożytniczych u ludzi, psów i kotów – giardiozę. Przyczepiony specjalną przyssawką, pasożytuje u ssaków na komórkach nabłonkowych m.in. jelita, pęcherzyka żółciowego. Może też zagnieździć się w trzustce, wątrobie.

Giardia lamblia jest pasożytem z rodziny wiciowców, powszechnie występującym w umiarkowanych szerokościach geograficznych, tak samo często w krajach wysoko rozwiniętych jak i rozwijających się. Ogniska bardziej agresywnych odmian zostały zidentyfikowane w Rosji, w basenie Morza Śródziemnego i Azji centralnej. Najczęstszym sposobem zakażenia jest picie skażonej wody. Cysty tego pasożyta mogą przetrwać w wodzie do 3 miesięcy. Giardia lamblia oporne są na chlor! Zakażenie częściej występuje u dzieci niż u dorosłych.

Odkrywcą LAMBLII tego "niepozornego" pasożyta był badacz nazwiskiem Lambl, któremu robaki te zawdzięczają swoją nazwę.

Pasożyt zamieszkuje jelito cienkie. Jest przyczyną złego wchłaniania, zwłaszcza lipidów i rozpuszczalnych w tłuszczach witamin (A,D,E oraz K). Z zakażeniem związane jest również uszkodzenie kosmków.

W przypadku osób z wydolnym układem immunologicznym (odpornościowym) choroba ustępuje zwykle po 4 dniach.

Niedobór witaminy A w organizmie lub znaczne upośledzenie wydzielania kwaśnego soku żołądkowego (to przypadłość osób z grupą krwi A i AB) usposabiają do rozwoju pełnoobjawowej choroby. Ciężkie zakażenie może być przyczyną nietolerancji laktozy. W krańcowych przypadkach, ciężkie odwodnienie może stwarzać zagrożenie życia.

Diagnozowanie

Dawniej w celu wykrycia Giardii przeprowadzano test sznurkowy. Choremu podawano do połknięcia sznurek na końcu którego umieszczano żelatynową kapsułkę. Po rozpuszczeniu się kapsułki i po osiągnięciu dwunastnicy (około 4 godzin od połknięcia) sznurek wyciągano i badano m.in. pod mikroskopem na obecność pasożytów. Obecnie testy wykrywające antygeny Giardia z powodzeniem zastępują test sznurkowy.

Giardiazę diagnozuje się poprzez badania mikroskopowe, serologiczne i enterotesty. Rozpoznanie ustala się po występujących objawach towarzyszących lambliozie, jednak najcenniejsze są badania laboratoryjne. Lambliozę można potwierdzić znajdując w kale cysty lamblii lub obecność antygenu. Cenną informacją może też być badanie kwasowości krwi, które czasie zakażenia lambliami ulega zwiększniu, zakłócając homeostazę organizmu.

Ponieważ cysty wydalane są okresowo w celu wykrycia zakażenia trzeba pobrać do badania mikroskopowego wiele próbek przez okres 8 – 10 dni. Badanie serologiczne wykonuje się za pomocą jednego z wielu testów immunoenzymatycznych lub za pomocą przeciwciał monoklonalnych znakowanych barwnikiem fluorescencyjnym. Treść dwunastniczą można zbadać mikroskopowo (gastroskopia, gastrofiberoskopia). Lekarze zwracają uwagę na niechętne przyjmowanie przez rodziców i samych chorych zlecenia na badanie kału, niedokładne wykonywanie tych badań przez laboratoria oraz zbyt krótki okres czasu w jakim przeprowadzane są badania czyli przez dwa, trzy dni, podczas gdy niektóre z pasożytów, aby zostały wykryte wymagają badania kału przez 8 do 10 dni lub dłużej.

Zarażenie lambliami odbywa się poprzez spożycie zanieczyszczonych cystami lamblii owoców, jagód, warzyw, wody jak również przez zainfekowane ręce i przedmioty. Dostając się do przewodu pokarmowego lamblie bardzo szybko mnożą się podrażniając śluzówkę.

W świetle jelita dochodzi do przeobrażenia w bardzo odporne na warunki środowiskowe cysty, które są wydalane z kałem. Cysty te charakteryzują się dużą odpornością na czynniki środowiska zewnętrznego - w wodzie chlorowanej w temperaturze 18°C przeżywają do 3 miesięcy, w wodzie z rzeki lub jeziora do kilku miesięcy, w wilgotnym kale ok. 3 tygodni. Do zakażenia lambliami dochodzi w wyniku połknięcia cyst.

Objawy

Najczęściej zakażenie przebiega bezobjawowo. Objawy ostrego zakażenia występują po 1-3 tyg., są niejednoznaczne i zależne od wieku i stanu wydolności układu immunologicznego (odpornościowego).

U dorosłych objawy to;

• nudności, brak apetytu,
• gwałtowne, wodniste, sfermentowane stolce o żółtym zabarwieniu,
• niewielka gorączka,
• wzdęcia, kurczowe bóle brzucha, niekiedy w okolicy pęcherzyka żółciowego,
• bóle głowy, zmęczenie, bezsenność,
• reakcje uczuleniowe z różnego rodzaju wysypką i stany podgorączkowe.

U dzieci -
nawracające, przewlekłe bóle brzucha, nasilające się po jedzeniu,
częste, okresowe biegunki - zwykle występuje wodnista biegunka,
ogólne osłabienie i podżółtaczkowe zabarwienie oczu - to najczęstsze objawy umiejscowienia się lamblii w dwunastnicy i drogach żółciowych dziecka.

Obecność pasożytów może być również przyczyną pojawiania się dolegliwości na tle alergicznym lub ich nasilania. Wtedy nie należy leczyć samej alergii. Należy sięgnąć do jej przyczyny i oczyszczać organizm z pasożytów i pilnie przywracać prawidłową mikroflorę.

Często zakażenie wątroby lambliami przejawia się w postaci zapalenia pęcherzyka żółciowego, zapalenia przewodów żółciowych a nawet martwicy wątroby. Również i serce jest narażone na uszkodzenie. Następuje podwyższona pobudliwość czynności serca oraz stonowane bicie serca. Występują zaburzenia systemu nerwowego, w postaci męczenia się, rozdrażnienia lub apatii, płaczliwości, bólów głowy i mięśni, kołatania serca, skoków temperatury, spowolnienia rozwoju u dzieci, zaburzeń w przemianie materii oraz chudnięcia. Można zaobserwować drżenie palców i zwiększoną potliwość. Lamblie mogą się zagnieździć również w trzustce.

Opracowane na podstawie:
„Parazytologia i akaroentomologia medyczna", Antoni Deryło
„Szkoła Zdrowia - uwolnij się od pasożytów i żyj bez nich", Nadieżda Siemionowa
„Kuracja życia", Hulda Clark
„Życie bez pasożytów", Giennadij Małachow
oraz prac: Olgi Jelisejewej, Tamary Swiszczowej, prof. Henryka Różańskiego