Borelioza

Borelioza jest mistrzem kamuflażu gdyż potrafi naśladować niemal każdą chorobę: może wywołać wędrujące bóle stawów, mięsni, ścięgien, szumy w uszach, bóle głowy, problemy z oczami, drętwienie kończyn, zmęczenie, zaburzenia rytmu serca, paraliż mięsni twarzy, sztywnienie karku, bóle żołądka, jelit, drżenie kończyn.

Może również dojść do załamania nerwowego, niekontrolowanej agresji, lęków czy zaburzeń pamięci.

Jak lekarz może poradzić sobie z taką wielością możliwych objawów?

Mylne diagnozy mogą prowadzić do błędnego leczenia.

Borelie to drobne mikroorganizmy przenoszone przez kleszcze na ludzi i ssaki. Wężowata bakteria to krętek spokrewniony z krętkiem bladym, wywołującym kiłę. Jego nazwa gatunkowa Borrelia pochodzi od strasburskiego bakteriologa Amedee Borella, który odkrył go w roku 1905.

Borelie, tworzące na całym świecie około trzysta szczepów, stanowią biologiczny cud, oto kilka zaskakujących, typowych dla nich cech:

W ścianie komórkowej krętki znajduje się 21 plazmidów potrafiących przekazać bakteriiinformacje o układzie odpornościowym żywiciela. Tak dużej ilości plazmidów nie znajdziemy w żadnej innej bakterii.

Bakterie wywołujące borelioze są wysoko wyspecjalizowane , w zasadzie nie da się ich wyhodować w warunkach laboratoryjnych, dlatego tak trudno je zbadać.

Mają trzy powłoki, przy czym zewnętrzna ściana komórkowa, podobnie jak u innych gatunków bakterii, składa się ze śluzowatej warstwy białek powierzchniowych. Ten śluzowaty płaszcz chroni je przed limfocytami układu odpornościowego. Płaszcz spełnia rolę czapki niewidki: przeciwciała i fagocyty nie rozpoznają ich jako ciała obcego(antygenu).

Zależnie od warunków otoczenia krętki wywołujące boreliozę mogą przybierać różne kształty, co powoduje, iż tracą cechy rozpoznawcze. Potrafią też w ciągu jednej minuty otorbić się. W postaci takiej torbieli mogą przetrwać do co najmniej dziesięciu miesięcy i czekać na bardziej sprzyjające warunki.

Bakterie wywołujące boreliozę mogą przyczepić się do komórek ciała, a także do komórek odpornościowych i w ten sposób zostać nierozpoznawalnymi.

Sterują i manipulują swoim żywicielem, wydzielają peptydy oraz produkty przemiany materii tworząc korzystne dla siebie środowisko.

Krętki powodujące boreliozą są bardzo ruchliwe. W ciągu kilku dni potrafią przewędrować przez całe ciało i wniknąć do głębiej położonych tkanek, gdzie nie dotrą do nich antybiotyki.

W przeciwieństwie do większości innych bakterii, takich jak bakterie gronkowca czy paciorkowca, które dzielą się raz na 20 minut. Borelie rozmnażają się niezwykle powoli , dzielą się raz na 12-14 godzin. Dzięki temu są mniej podatne na antybiotyki, ponieważ większość antybiotyków atakuje tworzące się ściany komórkowe w trakcie fazy dzielenia i namnażania. Jeżeli środowisko im nie sprzyja bakterie boreliozy potrafią przetrwać dłuższy czas w stanie spoczynku nie dzieląc się.

Leczenie boreliozy antybiotykami jest także utrudnione z powodu zdolności krętek do bardzo szybkiego wydalania toksyn antybiotykowych ze swego organizmu.

Krętki boreliozy występują nawet w Oceanie Arktycznym i zarażają tam żyjące ssaki. Mogą przetrwać w temperaturze do - 5 stopni Celcjusza.

Nieleczona borelioza przebiega u człowieka w 3 etapach:
rumień wędrujący (erythema migrans) – w miejscu ukąszenia przez kleszcza pojawia się rumieniowa zmiana na skórze (często przemieszczająca się obwodowo); występuje nie we wszystkich przypadkach choroby.

naciek limfocytarny – może wystąpić w dowolnym miejscu na ciele, wygląda jak "banieczka" wypełniona płynem zawierającym borrelie. Wygląd zbliżony do odcisku, lecz występuje w miejscach zazwyczaj nie narażonych na odciski (np. płatki uszu) . Odpowiedzialność za wystąpienie nacieku przypisuje się genogatunkowi Borrelia afzelii.

Ebjawy grypopodobne.

• rumień wędrujący, naciek limfocytarny oraz zanikowe zapalenie skóry

Etap infekcji rozproszonej:

• nawracające dolegliwości stawowe,
• objawy podrażnienia lub zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i nerwów obwodowych, zapalenie mięśnia sercowego.

Etap infekcji przewlekłej:

• niedowład, porażenie nerwów obwodowych,
• zaburzenia czucia,
• zaburzenia psychiczne,
• zaburzenia pamięci,
• zanikowe zapalenie skóry,
• bóle mięśniowo-stawowe,
• przewlekłe zmęczenie.

Jeśli objawy nasilają się co 4 tygodnie, jest to dość wyraźny sygnał infekcji borelioza. Związane jest to z biologią bakterii. Ale może też być związane z cyklem biologicznym, zwłaszcza u kobiet.